Στις… ρίζες ενός μικρού και ακανθώδους φυτού κρύβεται το αντίδοτο για το πιο τρομακτικό φαινόμενο των κλιματικών αλλαγών, σύμφωνα με τους επιτελείς του ΟΗΕ, που ανακάλυψαν στο ταπεινό φυτό της ακακίας το πιο αποτελεσματικό «όπλο» εναντίον της
ερημοποίησης. Οι οργανωμένες φυτεύσεις ακακιών από τις τοπικές κοινωνίες έξι αφρικανικών κρατών, που πραγματοποιούνται από το 2004 κατάφεραν να ανασχέσουν την επέκταση της ερήμου Σαχάρας, η οποία λόγω της παρατεταμένης ξηρασίας των τελευταίων ετών έχει διαβρώσει χιλιάδες τετραγωνικά χιλιόμετρα άλλοτε καλλιεργήσιμης γης.
Μετά από 7 χρόνια επιτυχημένης εφαρμογής του πιλοτικού προγράμματος, ο Οργανισμός Τροφίμων και Γεωργίας (FAO) των Ηνωμένων Εθνών ανακοίνωσε την προηγούμενη εβδομάδα ότι θα επεκτείνει το αποκαλούμενο Πρόγραμμα Ακακία, ώστε να εφαρμοστεί σε όλα τα αφρικανικά κράτη που απειλούνται από τα δεινά της ερημοποίησης. Απώτερος στόχος του προγράμματος είναι η δημιουργία ενός «πράσινου τείχους», που θα τιθασεύσει τη Σαχάρα, εμποδίζοντας την περαιτέρω διάβρωση των καλλιεργήσιμων εκτάσεων στην Αφρική.
«Αυτή η επιτυχημένη ιστορία δείχνει ότι οι διαβρωμένες εκτάσεις μπορούν να διασωθούν και να ανακτηθούν με τη χρήση των σωστών γεωργικών πρακτικών. Θα πρέπει να επιμείνουμε και να επεκτείνουμε αυτό το πρόγραμμα, διαδίδοντας τα θετικά του αποτελέσματα», δήλωσε την περασμένη εβδομάδα ο ίδιος ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ Μπαν κιΜουν. Οντως, ύστερα από μια επταετία πιλοτικής εφαρμογής, τα θετικά αποτελέσματα του Προγράμματος Ακακία είναι κάθε άλλο παρά αμελητέα.
Με ένα συνολικό κόστος το οποίο μόλις ξεπερνά τα 3 εκατομμύρια δολάρια, οι τοπικές κοινωνίες έξι παρασαχάριων χώρων έχουν καταφέρει μέχρι σήμερα να αυξήσουν το εισόδημά τους και να προστατεύσουν τη γη τους από την ξηρασία και την αύξηση της μέσης θερμοκρασίας.
Εκπαίδευση
Το πρόγραμμα εφαρμόζεται σε Σενεγάλη, Μπουρκίνα Φάσο, Τσαντ, Νίγηρα και Σουδάν, χώρες όπου το φυτό της ακακίας είναι ενδημικό.
Η ανθεκτικότητα της αφρικανικής ακακίας είναι το κλειδί της επιτυχίας του προγράμματος. Το μικρό φυτό αντέχει στις μεγάλες θερμοκρασίες, έχοντας ανάγκη από ελάχιστες ποσότητες νερού για να επιβιώσει. Οπως αποδείχθηκε στην πράξη, φυτεύοντας συστάδες από ακακίες, συνολικά 44 μικρά χωριά μετατράπηκαν σε «πράσινα φρούρια». Οι ρίζες των ακακιών βελτίωσαν την ποιότητα του εδάφους, περιορίζοντας αισθητά τη διάβρωσή του, η οποία τα προηγούμενα χρόνια κατέστρεφε τις παραδοσιακές τοπικές καλλιέργειες των κατοίκων.
«Η ακακία υπήρχε πάντα στην Αφρική. Ετσι, δεν αλλοιώνουμε στο παραμικρό το φυσικό περιβάλλον. Το σημαντικότερο σκέλος του προγράμματος, όμως, είναι η συμμετοχή των ίδιων των ντόπιων πληθυσμών. Το έργο μας αφορά την εκπαίδευση προηγουμένως ανενεργών κοινωνικών ομάδων -κυρίως γυναίκες- στην καλλιέργεια της ακακίας, αλλά και στην αποκομιδή των καρπών της, οι οποίοι βελτιώνουν το εισόδημά τους», δήλωσε η Νόρα Μπεχραμούνι, υπεύθυνη του προγράμματος του FAO για τα χωριά της Σενεγάλης.
Αράβικη τσίχλα!
Για την πιλοτική εφαρμογή του προγράμματος επιλέχθηκαν 44 συγκεκριμένα χωριά, τα οποία την τελευταία δεκαετία έχουν δει τη γη τους να υποβαθμίζεται σε τέτοιο βαθμό ώστε να μην μπορεί να υποστηρίξει οποιαδήποτε καλλιέργεια. Το νέο εμπορεύσιμο προϊόν που τους παρέχει η ακακία είναι γνωστή και ως «αραβική τσίχλα». «Το ρετσίνι της ακακίας χρησιμοποιείται εδώ και αιώνες ως ένας τύπος τσίχλας και είναι πολύ δημοφιλές. Εκπαιδεύοντας τους τοπικούς πληθυσμούς στην αποκομιδή του, μπορούμε να εξασφαλίσουμε ότι αυτοί οι άνθρωποι θα έχουν τα προς το ζην και δεν θα εγκαταλείψουν τον τόπο τους», προσθέτει η Ν. Μπεχραμούνι.
Πλέον, το μόνο που μένει για την επέκταση του προγράμματος σε πολλές άλλες αφρικανικές περιοχές που αντιμετωπίζουν παρόμοια προβλήματα είναι η διεξαγωγή ολιγόμηνης έρευνας, ώστε να οριστικοποιηθεί το κόστος που θα έχει. Οπως ανακοινώθηκε από τον FAO, το μόνο που απομείνει πλέον είναι η ανεύρεση της κατάλληλης χρηματοδότησης, «η οποία θα επιτρέψει σε ένα μεγάλο μέρος της γης κοντά στη Σαχάρα να ξαναπρασινίσει, παρέχοντάς μας ένα αποτελεσματικό εργαλείο για την καταπολέμηση της ερημοποίησης»…
Του ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΚΟΝΤΗ
ΠΗΓΗ: http://www.real.gr/DefaultArthro.aspx?page=arthro&id=79749&catID=5